21-11-2003
Zelhem viert 25-jarig jubileum, maar toekomst enduro groot vraagteken
De Jan van Beek-rit (de enduro van Zelhem) wordt volgend weekeinde voor de vijfentwintigste keer gehouden. Voorzitter Dick Bulten van de organiserende motorclub ZAMC betwijfelt of de enduro in een veranderend tijdsgewricht aflevering vijftig haalt.
Met duizend toeschouwers langs de kant ziet Dick Bulten dat er een probleem rijst als een motorrijder halverwege de bult van de voormalige vuilnisbelt in Zelhem strandt. Het is 1984 en de zesde enduro van Zelhem voltrekt zich in de stromende regen. ‘De rijders komen de bult niet op in die nattigheid’, zegt iemand. ‘We moeten de afsluitende rit schrappen’.
Dat nooit, denkt Bulten, krijgt een lumineus idee en geeft opdracht het parkoers om te gooien zodat er bult-af wordt gereden. Twee uur later is de route omgelegd, al ging dat met wat graafwerkzaamheden gepaard onderaan de bult, in het land van een boer. Dat kan problemen opleveren omdat met de boer is afgesproken dat er niet in zijn land wordt gegraven. Terwijl de wedstrijd gaande is, ziet Bulten betreffende boer op klompen aan komen kuieren en voelt nattigheid. ‘Dit hebben we niet afgesproken’, zegt de boer. ‘Dit was de laatste keer dat jullie m’n land gebruikten.’
‘De boer had gelijk’, zegt Bulten negentien jaar later. ‘Maar ik ook. Nood breekt wet en met zoveel publiek konden we de slotrit niet aflasten. Gelukkig hebben we weinig problemen met grondeigenaren. De meesten staan sympathiek ten opzichte van de motorsport. Hun land wordt er niet beter van als de enduro erover heen gaat, maar ook niet slechter. Bovendien egaliseren we met de hulp van tien loonbedrijven een dag later alles.’
De enduro van Zelhem beslaat 75 kilometer en het is elk jaar weer een heidens karwei het parkoers rond te krijgen. Voor de komende uitgave (volgende week vrijdag 29 en zaterdag 30 november) staan honderd grondeigenaren in de gemeente Zelhem hun terrein voor twee dagen af aan de ZAMC.
Grondeigenaren zijn (nog) niet het grote gevaar voor het voortbestaan van het fenomeen enduro. In het huidige tijdsgewricht waarin steeds meer het belang wordt gezien van een goed milieu, komt de motor die door het landschap scheurt steeds meer in het verdomhoekje. ‘De gevolgen van een democratisch proces waarvoor we met z’n allen kiezen. Ikzelf ben lid van de vogelbescherming. Maar twee dagen in het jaar gaan bij mij de belangen van de motor voor de belangen van de vogel. Dit proces zorgt er wel voor dat de kwaliteit van de wedstrijd achteruit gaat omdat we een minder zwaar parkoers kunnen aanleggen dan we willen. In Oost-Nederland mogen we wat dat betreft nog niet mopperen, maar op termijn betekent dit het eind van de enduro. Ik denk dat we in Zelhem de vijftigste verjaardag niet halen.’
De enduro ontsproot 25 jaar geleden uit de supportersvereniging die de Zelhemse coureur Jan van Beek steunde. Een aantal fanaten besloot zelf een rit te houden en gaf er de naam Jan van Beek-rit aan. Ironisch genoeg kreeg Van Beek luttele weken voordat de rit voor het eerst werd gereden een ernstig ongeluk op circuit de Kappenbulten in Halle, waardoor de coureur (meerdere malen Nederlands kampioen enduro) invalide raakte. Bulten: ‘Ongemerkt organiseren we nu aflevering 25. Die eerste rit hebben we destijds onderschat. Het was een ongeorganiseerde bende. Waar we nu tien loonbedrijven inschakelen om de zaak na de rit op orde te brengen, hadden we er toen nul. Het gevolg was dat we een brief van de gemeente Zelhem kregen dat dit ‘eens maar nooit weer’ was. Uiteindelijk is dat teruggedraaid en hebben we geleerd van die eerste fouten.’
Volgende week vrijdag wordt - met start en finish op camping de Betteld in Zelhem - de eerste 75 kilometer gereden. Op zaterdag volgt dezelfde route, alleen in tegengestelde richting. Al 250 deelnemers hebben zich aangemeld voor het ONK. Minstens 300 deelnemers worden uiteindelijk verwacht waaronder zijspancoureur Daniël Willemsen uit Lochem.
Bron: Tubantia
